Her hastalıkta olduğu gibi ayak mantarının da nasıl bulaştığını bilmek öncelikle mantarı engellemek ve doğru tedavi uygulamak açısından önemlidir. Daha sonrası içinde ayak mantarının yayılmaması ve tekrar nüks etmemesini sağlanmasıdır. Bu makalede mantar hastalığı olan ayak mantarının nasıl bulaştığına dair bilgiler yer almaktadır. Sizde mantar hastalığından korunmak isterseniz yazımızı okuyabilirsiniz.
Ayak Mantarı
saglikicin.org olarak ayak mantarı '' Tinea pedis '' ile ilgili sizler için bir makale hazırladık; ayaklarda hem koku hem de rahatsızlığa sebep olan ayak mantarı hakkında elimizden geldiği kadar sizi bilgilendireceğiz. Ayak Mantarı '' athlete's foot '' Tıp Dilinde '' Tinea pedis '' olarak adlandırılır.
Ayak mantarı insanların hayatlarında bir kez bile olsa karşılaştıklarında sıkıntıya sebep olabilen bir durumdur. Ayak mantarına neden olan mantarlara herkes maruz kalabilir. Daha çok erişkin ve ergenlik çağındaki erkeklerde görülür, kadınlarda ve 12 yaşından küçük çocuklarda ise daha nadirdir. Ayak mantarı kolaylıkla tedavi edilebilmesine rağmen başarılı bir tedaviden sonra bile tekrar nüks edebilir. Ayak Mantarı rahatsızlığına sebep olan olan mikrop, mantar adı verilen ufak bitki benzeri organizmalardır. Mantar en iyi karanlık, nemli ve ılık ortamlarda büyür. Ancak niçin bazı insanlarda geliştiği bilinmemektedir. Yıkama sonrası kurutulmayan ayak, sıkı çorap ve ayakkabılar, ılık iklim nemli bir ortam oluşturarak mantarların çoğalmasını sağlar. Bu rahatsızlıktan muzdarip olanların kişisel kullanım eşyalarının güncel temizliğine dikkat etmeleri ile birlikte, kendilerine ait olan bu eşyaların bir başkası tarafınca kullanılmasına mani olmalarıda rahatsızlığın yayılmasını engelleme hususunda oldukça önemli bir konudur. Satın aldıkları eşyaları kullanmadan önce mutlaka gerekli koşullarda yıkamaları aynı zamanda kendi ayak ölçülerine uygun ayakkabı üreten firmaları, ayakkabı alımında tercih etmeleri de bir o kadar önem arz eden bir konudur.
Ayak Mantar Hastalığı Nasıl Bulaşır ?
Ayak mantarı bulaşıcıdır. Aktif bir enfeksiyonu olmasa bile, mantarı olan birisinin etkilenen cildine dokunmak ile enfeksiyonu almak mümkündür. Soyunma odaları ve ortak duşlar gibi nemli, kirli yüzeylerde çıplak ayakla dolaşarak da yayılır. Buna ek olarak, eğer zayıf hijyeniniz varsa ayak mantarı kapma ihtimaliniz yüksektir. Ayak mantarı aşağıdaki durumlarda bulaşabilmektedir.
- Egzersizden sonra veya ayaklarınız ıslandıktan sonra ayaklarınızı yıkamaz ve kurutmazsanız
- Ayakkabı ve havlularınızı diğer insanlarla paylaşırsanız
- Islak veya ayaklarınızın çok terlemesine neden olan çorap veya ayakkabı kullanırsanız(kalın çoraplar ve nefes almayan ağır ayakkabılar dahil)
- Çorapları yıkamadan yeniden kullanırsanız
- Aşınmış ayakkabılar giyiyorsanız ayak mantarının bulaşma riski daha yüksektir.
Ayak Mantarı Nedenleri ve Risk Faktörleri
Maya dahil birçok mantar türü ayak mantarına neden olabilir. En sık dermatofit - büyüme için keratin gerektiren ve sıklıkla cilt hastalıklarına neden olan mantarlar - ayak enfeksiyonuna neden olur. Özellikle, Trichophyton rubrum ve T. interdigitale (daha önce T. olarak adlandırılan T. mentagrophytes var. İnterdigitale ), Mycoses raporuna göre sıklıkla duruma neden olur . Epidermophyton floccosum da ayak mantarının baskın bir türdür. Mantarlar cildin üst tabakasında (epidermis) büyür ve önce cilde küçük çatlaklardan girer. Mikropların çoğalması için nem ve sıcaklık gerekir. Tinea pedis ayağın herhangi bir bölümünü etkileyebilse de, en sık ayak parmakları arasındaki boşlukları etkiler. Şunlara sahipseniz, sporcunun ayağını almaya daha yatkınsınız:
- Belli bir genetik yatkınlık
- Alerjiler veya dermatit (cilt iltihabı)
- Zayıf bir bağışıklık sistemi
- Bacaklarda diyabet veya periferik arter hastalığı gibi zayıf kan dolaşımı
Mantar Hastalıklarının Tedavisi
Mantar hastalıklarında öncelikle mantara sebep olan şeyin tespiti gereklidir. Bölgenin nemden arındırılması amacıyla iyice kurulanması ve pudra kullanılması etkili olabilir. Ayrıca ayakkabı, terlik, havlu, iç çamaşırı, tırnak makası gibi kişiye özel ürünlerin temizliği oldukça önemlidir. Ayrıca bu ürünler kişiye ait olmalı, aynı zamanda kendi ayak ölçülerine uygun ayakkabı üreten firmaları, ayakkabı alımında tercih etmeleri de bir o kadar önemlidir. Kesinlikle ortak kullanımda olmamalıdır. Mantar hastalığının tedavi aşamasında ev hijyeni ve genel hijyen çok önemlidir.
Mantar tedavisinde diğer bir aşama ise antifungal (mantar karşıtı), antimikotik ilaçların kullanımıdır. Bu amaçla topikal -deriden uygulanan- kremler kullanılır ayrıca dirençli mantar hastalıklarında mantarlarında ağız yoluyla alınan tabletler, kapsüller doktor kontrolünde kullanılabilir. Son yıllarda ağız yoluyla alınan mantar ilaçlarında ciddi gelişmeler yaşanmıştır. Avustralya’da, Avrupa’da ve A.B.D.’n de yaygınlıkla kullanılan, mantarları ve virüsleri öldürebilme gücüne sahip bitkisel bir yağ olan çay ağacı yağı mantar hastalığına karşı kullanılan bitkisel tedaviler de oldukça etkili ve yaygındır.Mantar hastalığına karşı çözüm olarak çok yaygın kullanım şekli olan bir diğer alternatifte, cildin canlandırılması, gençleştirilmesi ve yenilenmesi için uygulanan, bir kimyasal solüsyon olan Trikloroasetik Asit, kısaca '' TCA '' asitidir. Bu asit yardımı ile yüksek konsantransyonlarda deride oluşmuş ve lejyon bölgelerde derinin kendini işlevsel kılan ve kendini yenileyebilir kısmını baskı altına alan bakterilerin deride yerleştikleri lokal bölgeden sökülüp atılması dolayısıyla da derinin kendisini yenileyebilir hale getirilmesi sağlanır. TCA asiti mantar hastası olan kişinin derisindeki muhtevaya göre % 25' lik, % 30' luk genellikle de % 40' lık, kullanım oranlarıyla TCA asiti mantar hastalığına karşı sık kullanım tercihleri arasında yer almaktadır. . Tedavinin başarılı olması durumunda değerlendirilmesi gereken önemli bir durum ise mantarın tekrar nüks etmesidir.
Mantar Hastalıklarından Korunma
Mantar hastalıklarından korunmada kişisel temizlik oldukça önemlidir ancak tabi ki bu yeterli değildir.Özellikle aile dışında kullanılan ortak alanlara da dikkat edilmesi gerekir:
- Havuz ve plaj gibi alanların kullanımından sonra mutlaka ayaklar iyice yıkanmalı ve kurulanmalıdır. -Ailede mantar hastalığı geçiren kişiler varsa kişisel eşyalar mutlaka ayrılmalıdır.
- Her zaman bulaşmaya sebep olabilecek eşyalar kişisel kullanımda olmalıdır.
- Derinin ph dengesini bozacak aşırı terleme durumlarını ortadan kaldırılmalıdır.
- Vücudun aşırı terleme gösteren bölgeleri her zaman temiz tutulmalı ve gerekli durumlarda pudra kullanılmalıdır.
- Ayakkabılar temiz tutulmalı ve kullanılmadığı zamanlarda pudralanarak saklanmalıdır.
- Kendi ayak ölçülerine uygun ayakkabı üreten firmaları, ayakkabı alımında tercih etmeleride bir o kadar önem arz eden bir konudur. Mantar beslenebildiği sürece yayılma göstermektedir. Ancak diyabet gibi kronik bir hastalık olması durumunda mantar enfeksiyonu başka enfeksiyonlara da yol açabilir. Bu sebeple ayak bakımı önemlidir.
Mantar Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur
Cilt hasra uğradığı için ilerleyen zamanlarda çatlar ve yara oluşumuna neden olabilir. Ayrıca bu durum enfeksiyon ve bakteri kapma riskini de arttırmaktadır. Bunun için alınabilecek tedbirler aşağıdaki gibidir.
- Her gün ayağınızın hijyenini sağlamalısınız.Ayağınızı, özellikle ayak parmak aralarınızı sürekli kuru tutmalı ve gerekirse nemlendiriciler ile nemlendirmelisiniz.
- Özellikle yazın kapalı ayakkabılar kullanmamalısınız,
- 2-3 çift ayakkabıyı dönüşümlü olarak kullanın, ayakkabı kurumadan tekrar giymeyin,
- Pamuklu çoraplar giyin ve günlük olarak değiştirin,
- Başkalarının havlu ve ayakkabılarını kullanmayın,
- Mümkünse evde çıplak ayakla gezin,
- Yazın ayakkabılarınıza mantar önleyici pudralar serpin ve hava alan ayakkabılar tercih edin.
- Kendi ayak ölçülerine uygun ayakkabı üreten firmaları, ayakkabı alımında tercih etmeleri de bir o kadar önem arz eden bir konudur.
Ayak mantarının nasıl bulaşacağı ve tedavisi hakkında verdiğimiz bilgiler burada sona ermektedir. Dilerseniz aşağıdaki mantar hastalıklarını aktaran yazılarımıza da bakabilirsiniz. Acil şifalar dileriz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder